Kania ruda

Milvus milvus

Populacja: ok. 700 par lęgowych

Środowisko występowania: lasy w bliskości stawów/jezior, pól i łąk, doliny rzeczne

Pożywienie: ryby, padlina, niewielkie ssaki, ptaki, odpadki

Gdzie spotkasz na Opolszczyźnie: Stobrawski Park Krajobrazowy (symbol Parku)

 

 

               Jeden z najbardziej barwnych ptaków drapieżnych występujących w Polsce. Kanie rude są dużymi ptakami, których rozpiętość skrzydeł wynosi 140-165 cm. Najłatwiej obserwuje się je gdy patrolują rewir lub korzystają z kominów powietrznych w pobliżu siedliska. Gniazdo zazwyczaj umiejscowione jest na wysokim drzewie niewielkiego zadrzewienia lub lasu, znajdującego się w bliskości do innych siedlisk (łąki, pola uprawne, stawy, mokradła), najczęściej w dolinach rzecznych.

               Kanie rude są migrantami krótkodystansowymi. Oznacza to, że populacja polska w okresie jesiennym podejmuje wędrówkę do obszarów z łagodniejszym klimatem: Półwysep Iberyjski, Włochy, Półwysep Bałkański, by po zimowaniu powrócić na obszary lęgowe (Europa Środkowa, Skandynawia). Jednakże od kilkunastu lat obserwuje się licznie zimujące w Europie Środkowej i Zachodniej grupy tych ptaków. Tendencja łagodnych zim i dostępności pokarmu (np. wysypiska śmieci), powodują, że kanie coraz częściej odbywają jeszcze krótsze, o ile w ogóle, migracje. Najbardziej charakterystyczną cechą tych ptaków jest wcięty klinowato ogon. Sylwetka ptaka na niebie przypomina latawiec (stąd też angielska nazwa gatunku – Red Kite).   Ogon oraz pióra ciała są koloru rdzawo-brązowego z licznym, ciemniejszej barwy plamkowaniem. Głowa kani rudej ma kolor stalowo-błękitny, a w środkowej części skrzydeł występują „okienka” – przejaśnienia, które poza ogonem i ogólną sylwetką mogą pomóc w identyfikacji gatunku. Końcówki skrzydeł, jak również część grzbietu są prawie czarne. Pisklęta, w liczbie zwykle 2-3 opuszczają gniazdo po około 50 dniach. W dalszym ciągu pozostają w terytorium lęgowym pod opieką rodziców przez kilka tygodni, by w sierpniu rozpocząć przeloty na zimowiska. Dorosłe ptaki przeciągają moment wylotu aż do października, lub pozostają w pobliżu terytorium lęgowego również na zimę.

               Gatunek ten podlega ochronie ścisłej oraz dodatkowo wyznacza się dla niego strefy ochronne. Oznacza to, że obszar w promieniu do 100m od gniazda kani rudej jest obszarem chronionym całorocznie, tzw. strefą całoroczną. Z kolei w trakcie sezonu lęgowego (1.03-31.08) strefa ochronna dla kani rudej to obszar w promieniu do 500 m od gniazda. Bardzo korzystnymi zjawiskami dla populacji kani rudej jest podotrzymywanie różnorodności krajobrazowej oraz zachowanie gospodarki wodnej najbliżej do stanów naturalnych (renaturyzacja rzek, podtrzymywanie dorzeczy w naturalnym stanie, ograniczenie zabudowy hydrotechnicznej). Szacunki dotyczące liczby kań rudych w Polsce są stabilne, a populacja w skali Europy nie jest zagrożona wyginięciem. Jednakże utrata siedlisk (zwłaszcza wodnych), może być w przyszłości jednym z największych niebezpieczeństw dla populacji kani rudej.

Czy wiesz, że…?

… kania ruda jest symbolem Stobrawskiego Parku Krajobrazowego. Kolory oraz charakterystycznie głęboko wcięty ogon są nie do pomylenia z innymi gatunkami. W porównaniu do kani czarnej, kanie rude posiadają bardziej kontrastowe upierzenie oraz głębsze wcięcie w ogonie.

… do budowy gniazda (najczęściej samej ściółki) kanie rude wykorzystują często śmieci. Nierzadko w ich gniazdach można zauważyć torebki foliowe, szmaty czy inne odpadki.

_{Autor: Ewa Poślińska}

<sub>Bibliografia:
1. Svensson, L., Mullarney, K., Zetterström, D., Grant, P. J., Graszka-Petrykowski, D., i Stawarczyk, T. (2012). Ptaki Europy i obszaru Śródziemnomorskiego: przewodnik Collinsa. „Multico” Oficyna Wydawnicza, Warszawa, s. 84-85.
2.  Kruszewicz, A. (2010). Ptaki Polski: encyklopedia ilustrowana. „Multico” Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
3. Gromadzki, M. (red.) 2004. Ptaki. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa. Tom 7, cz. I, s. 217-221.
4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. poz. 2183 z późn. zm.).
5. Zespół Opolskich Parków Krajobrazowych, 2020, online: http://zopk.pl/pl/stobrawski-pk/przyroda/zwierzeta</sub>