Rezerwat przyrody Olszak

Rok utworzenia: 2012r.
Powierzchnia: 23,83 ha
Rodzaj: leśny
Położenie administracyjne: powiat nyski, gmina Głuchołazy
Nadleśnictwo: Prudnik

Rezerwat położony jest w miejscowości Jarnołtówek i Pokrzywna, na południowym zboczu Olszaka (453 m n.p.m.). Celem ochrony przyrody w rezerwacie jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych dobrze wykształconych zbiorowisk leśnych: kwaśnej dąbrowy oraz jaworzyn i lasów klonowo-lipowych na stokach.

W granicach rezerwatu znajdują się liczne wychodnie skalne (zbudowane głównie z łupków filitowych), a wśród nich najbardziej okazałymi są Skałki Karolinki. Mają one charakterystyczną formę: wyrastają pionowo i tworzą ciąg odsłonięć skalnych rozmieszczonych wyspowo na długości 450 m i szerokości ok. 100 m. Budowa geologiczna, rzeźba terenu oraz dogodne warunki klimatyczne umożliwiły wykształcenie się na stoku Olszaka zbiorowiska kwaśnej dąbrowy. Z uwagi na strome zbocze teren ten nie był wykorzystywany w intensywnej gospodarce leśnej. Drzewostan rezerwatu liczy ponad 100 lat. Na terenie rezerwatu stwierdzono 3 gatunki roślin objętych ochroną - zanokcice północną, lilie złotogłów oraz buławika mieczolistnego. Osobliwością obszaru jest jastrzębiec gałęzisty - jedno z trzech znanych w Polsce stanowisk tego gatunku. Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie dwóch bardzo rzadkich motyli nocnych Alabonia staintoniella i Zanclognatha zelleralis, zasiedlających świetliste lasy bogate w martwą materię organiczną. Siedliska przyrodnicze cenne dla Wspólnoty Europejskiej reprezentują: kwaśne dąbrowy (kod siedliska 9190), grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (kod siedliska 9170).
Grzbietem wzniesienia rezerwatu biegnie udostępniony dla ruchu pieszego szlak, który jest częścią ścieżki przyrodniczo-dydaktycznej biegnącej z Pokrzywnej przez Olszak, Żabie Oczko i Skałki Karolinki do Jarnołtówka.

Czy wiesz, że...?

…Łupki filitowe są skałami metamorficznymi, składają się głównie z kwarcu i serycytu. Stosowane są w rolnictwie jako pylasty nośnik środków ochrony roślin, w budownictwie wchodzą m.in. w skład posypki papowej.

…W obrębie rezerwatu przyrody Olszak znajduje się pierwsze udokumentowane w Polsce stanowisko gatunku Alabonia staintoniella. Jest to saproksyliczny gatunek motyla - jego gąsienice po przezimowaniu rozwijają się w próchniejącym drewnie, prawdopodobnie opadłych gałęziach i pniakach dębu, również odżywiając się nim. W obrębie rezerwatu występuje także inny gatunek motyla związanego z świetlistymi lasami liściastymi i śródleśnymi formacjami skalnymi - Zanclognatha zelleralis. Jest to gatunek rzadko występujący w skali kraju. Gąsienice tego gatunku żerują na opadłych bądź obumierających liściach wielu gatunków roślin. W Europie występuje głównie w południowej części kontynentu - począwszy od Hiszpanii, aż po półwysep Krymski.