Forty Nyskie PLH160001
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk
Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty od 2007 r.
Powierzchnia: 53,09 ha
Położenie administracyjne: powiat nyski – gmina Nysa.
Informacje ogólne
Obszar obejmuje swoimi granicami fragmenty Fortów Nyskich: Fortu Prusy oraz Reduty Króliczej, stanowiących miejsce zimowania nietoperzy. Jest ono jednym z istotniejszych na Śląsku miejsc hibernacji mopka. Obiekty fortyfikacyjne charakteryzują się specyficznym mikroklimatem, stwarzającym dogodne warunki do zimowania dla niektórych gatunków nietoperzy, a w związku ze zróżnicowaniem architektonicznym występują tu gatunki o odmiennych upodobaniach temperaturowych. W fortach stwierdzono występowanie również innych gatunków nietoperzy – nocka orzęsionego, nocka dużego, nocka Bechsteina i podkowca małego. Zespół XVIII-wiecznych budowli obronnych położony jest w dzisiejszym miejskim parku, stanowiącym tereny rekreacyjne i spacerowe dla mieszkańców miasta. Obszar otaczający budowle na przełomie XIX i XX wieku, uznano za nieprzydatny do celów wojskowych, w związku z czym zaczęła na jego teren naturalnie wkraczać roślinność, co w rezultacie doprowadziło do powstania drzewostanu grądowego – siedliska przyrodniczego objętego również ochroną w obszarze.
Przedmioty ochrony
Siedliska przyrodnicze: 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)
Gatunki ssaków: 1308 Mopek Barbastella barbastellus (populacja zimująca)
Opis przedmiotów ochrony
Najistotniejszymi walorami przyrodniczymi obszaru są zimujące w fortyfikacjach gatunki nietoperzy. Warunki termiczne i klimatyczne (niska temperatura i dobra wentylacja) pozwalają na zimowanie mopka w podziemiach fortów. To istotne zimowisko gatunku gromadzi, według danych z liczeń zimowych przeprowadzonych w latach 2008-2012, do 139 osobników, a przeciętnie jest ich około 100. Badania nad gatunkiem w ramach prac nad opracowaniem projektu planu zadań ochronnych wykazały, że stosunkowo liczna populacja mopka znajduje dogodne warunki do zimowania, jednak obiekty, w których hibernuje, są łatwo dostępne dla ludzi, co może niekorzystnie wpływać na jej stan zachowania. Zagrożeniem dla siedliska jest także stan techniczny budowli wymagający konserwacji.
Nocek orzęsiony hibernuje w pomieszczeniach fortów bardzo nielicznie, nie znajdując tu dogodnych dla siebie warunków mikroklimatycznych.
Siedlisko grądu otaczającego budowle Fortów to nie tylko cenne siedlisko przyrodnicze, ale również miejsce rozrodu zimujących w fortyfikacjach mopków. Stanowi ponadto ważny dla tego gatunku element ekologiczny, zapewniając łączność z innymi terenami żerowiskowymi. Ze względu na położenie w granicach miasta, teren ten jest penetrowany w niekontrolowany sposób przez ludzi, poruszających się również na pojazdach mechanicznych. Sprzyja to przenikaniu obcych gatunków roślin oraz zaśmiecaniu i zbędnemu nawożeniu siedliska.
Dla ciekawych:
… w trakcie hibernacji temperatura ciała nietoperzy różni się zaledwie 1-2 ° C od temperatury otoczenia. Każde wybudzenie nietoperza ze snu zimowego jest dla niego bardzo dużym wysiłkiem energetycznym dlatego nie należy niepokoić hibernujących osobników. Wybudzenie w okresie zimowym oznacza dla nich śmierć głodową.