Rozumicki Las PLH160018
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk
Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty od 2011 r.
Powierzchnia: 96,6 ha
Położenie administracyjne: woj. opolskie: powiat głubczycki – gmina Kietrz.
Informacje ogólne
Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Rozumicki Las jest jednym z najważniejszych ekosystemów leśnych na Śląsku Opolskim. Stan zachowania zbiorowisk roślinnych jest tu bardzo dobry, flora jest wyjątkowo bogata i naturalna. O wysokiej wartości przyrodniczej decydują dobrze wykształcone zbiorowiska oraz jedno z najbogatszych w Polsce stanowisk cieszynianki wiosennej Hacquetia epipactis. Południowa i wschodnia granica obszaru przebiega skrajem kompleksu leśnego po granicy państwa. Las graniczy tu z wieloprzestrzennymi gruntami ornymi występującymi w Republice Czeskiej. Pozostałe granice, w obrębie kraju, przebiegają również wzdłuż granicy polno-leśnej. Teren stanowiący obszar Natura 2000 we wszystkich dostępnych źródłach historycznych opisywany i przedstawiany jest jako las. Nieznane są źródła historyczne wskazujące, że kiedyś teren ten był odlesiony. Stare mapy z XVI i XVII wieku pokazują, że stan lasów na Płaskowyżu Głubczyckim był bardzo zbliżony do dzisiejszego. Zakładać można, że przez ostatnie kilkaset lat Rozumicki Las miał podobną powierzchnię i był otoczony przez tereny rolnicze. Las Rozumicki jest izolowanym kompleksem leśnym położonym w południowej części Śląska Opolskiego na granicy z Republiką Czeską. Las porasta fragment wysoczyzny polodowcowej ze stropowo zalegającymi glinami lessopodobnymi i zwałowymi. Obszar charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem rzeźby terenu. Dominujące spadki wynoszą 10-15%, deniwelacje sięgają 15 m. Wysoczyzna rozcięta jest na terenie kompleksu leśnego głębokimi dolinkami.
Przedmioty ochrony
Siedliska przyrodnicze: 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum), 9190 Kwaśne dąbrowy Quercetea robori-petraeae, 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion), 91F0 Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum)
Opis przedmiotów ochrony w obszarze
Jest to bardzo istotny pod względem fitosocjologicznym obszar, pokryty w dużym stopniu przez bardzo dobrze wykształcone zbiorowiska grądu subkontynentalnego Tilio-Carpinetum z większością taksonów charakterystycznych. Także pozostałe typy roślinności, a w szczególności łęg podgórski jesionowy Carici remotae-Fraxinetum oraz kwaśny podgórski las dębowy Molinio arundinaceae-Quercetum są osobliwościami roślinności Polski o ponadregionalnym znaczeniu. Bogata jest także flora obszaru ponieważ występuje tu ok. 20 gatunków zagrożonych lub podlegających prawnej ochronie. Do ciekawszych można zaliczyć cieszyniankę wiosenną, kokoryczkę wielokwiatową czy miodunkę ćmą.
Dla ciekawych:
….. jednym z cennych gatunków roślin występujących w Rozumickim Lesie jest cieszynianka wiosenna Hacquetia epipactis. Łacińska nazwa tej rośliny pochodzi od nazwiska podróżnika i przyrodnika Baltazara Hacqueta, który uznawany jest za prekursora alpinizmu. Polska nazwa cieszynianki nawiązuje do legendy która głosi, że nasiona cieszynianki przyniósł na Śląsk Cieszyński w czasie wojny trzydziestoletniej ciężko ranny szwedzki żołnierz. Tuż przed śmiercią prosił miejscowych by woreczek z ziemią, który mu zawiesiła na szyi matka, wysypać na jego grobie. Zgodnie z tą historią pierwszą rośliną, która zakwitła na jego grobie była właśnie cieszynianka.
….. większość pięknie kwitnących roślin w siedlisku grądu pojawia się jeszcze przed rozwojem liści drzew. Rośliny takie nazywamy geofitami, ponieważ ich wczesny pojaw dostosowany jest do warunków świetlnych panujących w grądowym lesie. W okresie gdy liście drzew prawie całkowicie zabierają światło dzienne geofity przechodzą w stan spoczynku w organach podziemnych, takich jak kłącza, bulwy i cebulki.