Zbiornik Nyski PLB160002

Specjalny Obszar Ochrony Ptaków od 2008 roku.
Powierzchnia: 2127,8 ha
Położenie administracyjne: powiat nyski – gminy: Nysa, Otmuchów.

 

 

Informacje ogólne

Obszar Natura 2000 obejmuje duży zbiornik zaporowy (Zbiornik Wodny Nysa) wraz z odcinkiem rzeki Nysy Kłodzkiej w strefie ujściowej do zbiornika. Otaczają go wzgórza, w większości użytkowane rolniczo. W jego  zachodniej części znajduje się kilka, sztucznie utworzonych wysp, powstałych na skutek działalności wydobywczej. Zbiornik pełni funkcję rekreacyjną dzięki zlokalizowanym na jego północnym brzegu piaszczystym plażom oraz otwartym przestrzeniom przyciągającym żeglarzy. Celem jego budowy w latach 70 ubiegłego stulecia była jednak przede wszystkim funkcja retencyjna. Wahania poziomu wody w zbiorniku są znaczne, przez co przy niskim stanie wody, linia brzegowa jest urozmaicona – pojawiają się liczne zatoki, wysepki i wypłycenia. Różne poziomy piętrzeń wody w zbiorniku w cyklu rocznym sprawiają, że istnieją dogodne warunki dla różnych grup ptaków. Obszar stanowi ostoję ptaków o znaczeniu międzynarodowym, stanowiącą ważne lęgowisko mew i rybitw a także żerowisko i miejsce odpoczynku dla dużych koncentracji wędrownych ptaków wodnobłotnych – gęsi, kaczek i siewkowych.

 

Przedmioty ochrony

Gatunki ptaków: A039 Gęś zbożowa Anser fabalis (populacja przelotna), A053 Krzyżówka Anas platyrhynchos (populacja przelotna), A142 Czajka Vanellus vanellus (populacja przelotna), A145 Biegus malutki Calidris minuta (populacja przelotna), A149 Biegus zmienny Calidris alpina (populacja przelotna), A160 Kulik wielki Numenius arquata (populacja przelotna), A176 Mewa czarnogłowa Larus melanocephalus (populacja lęgowa), A179 Śmieszka Larus ridibundus (populacja lęgowa i przelotna), A193 Rybitwa rzeczna Sterna hirundo (populacja lęgowa), A195 Rybitwa białoczelna Sternula albifrons (populacja lęgowa)

 

Opis przedmiotów ochrony

Obszar ma szczególne znaczenie dla lęgowej populacji mewy czarnogłowej. Dogodne warunki gniazdowania znajduje na wyspach pozbawionych zakrzaczeń i drzew, w znacznym oddaleniu od brzegów zbiornika. Ten rzadki gatunek występuje tu licznie (w niektórych sezonach średniolicznie). Poza mewą czarnogłową na zbiorniku nyskim gniazdują mewy śmieszki, rybitwy rzeczne i rybitwy białoczelne. Ten ostatni gatunek należy również do niezbyt licznych w Polsce, a jego reprezentacja w obszarze to ok. 2% populacji krajowej. Gniazdujące mewy i rybitwy zagrożone są poprzez zbytnie podnoszenie poziomu wody w zbiorniku, co może prowadzić do zalewania wysp i podtapiania gniazd. Ponadto zarastanie wysp krzewami może spowodować znaczne ograniczenie powierzchni dostępnej dla ptaków. Nie bez znaczenia dla istnienia tej populacji jest również działalność drapieżników oraz płoszenie ptaków przez człowieka. Głównym przedstawicielem ptaków siewkowych, które żerują jesienią na terenie ostoi jest kulik wielki. Dobre warunki dla tego gatunku umożliwiają wyłaniające się żyzne błota, a także obecność niezarośniętych wysp i łach. Populacja jest dość liczna w obszarze i stanowi ważną koncentrację tych ptaków w Polsce. Inne siewkowate występujące na terenie obszaru to przede wszystkim: czajka, biegus malutki, biegus zmienny. Zagrożenie dla tej grupy ptaków stanowi przede wszystkim niedostateczna powierzchnia terenów żerowiskowych, co wiąże się z niewielkim odsłanianiem przybrzeżnych błot. Ponadto istotnym zagrożeniem jest płoszenie przez człowieka. Teren ostoi to również miejsce koncentracji ptaków migrujących – gęsi zbożowej i krzyżówki. Obszar ma kluczowe znaczenie dla wielu innych gatunków migrujących, które korzystają ze zbiornika jako miejsca postoju podczas wędrówek.

 

Dla ciekawych:

…polskie słowo „kibic” pochodzi prawdopodobnie od niemieckiej nazwy czajki – Kiebitz. Niegdyś mecze piłkarskie rozgrywano na łąkach, a podenerwowane czajki z głośnym krzykiem latały wokół zawodników. Próby odpędzenia przez ptaki od ukrytych w trawie gniazd wyglądały jak zachęcanie do walki przez kibiców.